Sosyal medya bağımlılığı kişinin günlük yaşamında duygu durum bozukluğu, meşguliyet, çatışma, iletişimsel problemler, yalnızlık hissi, davranışta değişmeler yaratan ve diğer bağımlılıklardaki gibi kontrol sağlayamama sebepli bir bozukluk, davranışsal bir bağımlılık türüdür (Ünlü, 2018). Teknolojideki gelişmelerle birlikte sosyal medyanın kullanımı ve bu davranışın bağımlılığa dönüşmesi de bundan etkilenmiştir. Çiftçi (2018)’nin bulgularına göre sosyal medya bağımlılık düzeylerinin farklılık gösterme sebeplerinden birinin kullanılan cihaz olması teknolojinin etkisini de ortaya koymaktadır. Ayrıca özellikle gençler arasında yaygın olan bu bağımlılık, sosyal medyayı kullanım süresiyle de doğru orantılıdır. Ergenlerle yapılan bir başka çalışmada ise sosyal medya bağımlılarının sosyal becerilerinin daha düşük, ruhsal sorunların daha fazla, algılanan akademik başarılarının ise daha düşük olduğu saptanmıştır (Cuma, 2020). Sosyal medya bağımlılığı düzeylerine göre bireylerin bu davranıştan ne kadar zarar gördükleri ise yine sosyal medyada geçirdikleri süreye göre değişmektedir. Sosyal medyadan zarar gördüğünü belirten üniversite öğrencileri çoğunlukla bağımlılığı yüksek olanlardan oluşurken zarar görmediğini belirtenlerin bağımlılık düzeyi oldukça düşüktür (Demir ve Kumcağız, 2019).
Berfin ÇELİK
REFERANSLAR
Cuma, Y. (2020). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı, ruhsal sorunlar ve sosyal beceri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
Çiftçi, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4).
Demir, Y., ve Kumcağız, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(52), 23-42.
Ünlü, F. (2018). Orta yaş üstü bireylerde sosyal medya bağımlılığı ve sosyal izolasyon. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 161-172.
Günümüzde nüfusun büyük bir çoğunluğu sosyal medya platformlarını kullanmakta; ancak bazılarımız için bu normal bir kullanımdan çıkmış ve gereğinden fazla hayatlarını etkiler olmuş. Bu platformların aşırı kullanımına bağlı olarak da sosyal medya bağımlılığı ortaya çıkıyor. Daha sonra bu bağımlılık insanların bilişsel, davranışsal, duygusal alanlarda sorunlar yaşamasına neden oluyor. Sosyal medyanın bir karanlık tarafı da her türlü eleştirinin, aşağılanmanın, zorbalığın yaşanıyor olması. Bu bağlamda düşünüldüğünde sosyal medya bağımlılığı; herhangi bir topluluk tarafından negatif eleştirilme veya topluluk önünde küçük düşme korkusu olarak tanımlayabileceğimiz sosyal kaygı durumunda bir artışa neden olabilir. Çeşitli araştırmalar da bunu kanıtlar nitelikte. Yetişkinler arasında sosyal medya ağlarında geçirilen zaman ile sosyal kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuş (Özkapı, 2021); ergenlik dönemindeki bireylerle yapılan çalışmadaysa sosyal medya bağımlılığı ve sosyal kaygı arasında önemli bir ilişki bulunmuştur (Sağlan, 2019). Sosyal medya bağımlılığı düzeyi arttıkça sosyal kaygı düzeyi de artıyor diyebiliriz. Sosyal medya bağımlılığı da sosyal kaygı da insanların günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen faktörler ve ikisi birlikte görüldüğünde insanların hayatını daha da yaşanmaz hale getiriyor olabilir.
Melisa ACAR
REFERANSLAR
Özkapı, M. (2021). Yetişkinlerde Sosyal Medya Kullanımının Depresyon ve Sosyal Kaygı Düzeyleri ile İlişkisi. İstanbul Kent Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi
Sağlan, R. (2019). Adolesanlarda İnternet Bağımlılığı ve Sosyal Fobi Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıpta Uzmanlık Tezi